Hoe zit dat nou met die kurkuma?

Geen superfood waar zoveel over geschreven en gesproken wordt als kurkuma. De een ziet het als een wondermiddel – een antioxidant die ons voor alles en nog wat beschermt – de ander heeft er toch wat vraagtekens bij. De hype houdt hoe dan ook stand. Misschien niet voor niets? Kurkuma thee, juices, smoothies, pillen en poeders, ze zijn overal te koop. Hoe gezond is Kurkuma nu precies? Journalist Bianca Bartels zocht het grondig uit

Kurkuma een zusje van gember

Kurkuma is de wortel van de Curcuma longa plant, ook wel Indiase geelwortel genoemd, die je kent als de specerij van Indiase kerrie. Kurkuma is niet alleen lekker in je eten, het blijkt ook nog eens heel gezond te zijn. Althans, curcurmine, de werkzame stof in kurkuma. Ook al lopen de meningen soms nog uiteen en staan de bewijzen staan nog in de kinderschoenen, dit kunnen we er in ieder geval over zeggen:

HEEL OUD

Kurkuma wordt al eeuwen in de Ayurvedische en Chinese geneeskunst gebruikt. In het westen is het nog vrij nieuw.

KLEIN PERCENTACE

Slechts drie procent van Kurkuma bestaat uit curcurmine, een heel klein deel van de wortel doet dus maar iets – en dus ook maar een heel klein deel uit het potje met kurkumapoeder in je keukenkastje.

EEN PROBLEEM

Curcumine wordt snel door ons lichaam afgebroken – binnen een paar minuten halveert de stof in de bloedsomloop – en áls het al in de darmen/lever terechtkomt, wordt het moeilijk opgenomen.

EEN MOGELIJKE OPLOSSING

Curcumine wordt als voedingssupplement steeds vaker ‘verpakt’ in micellen, heel kleine ‘nanodeeltjes’, een soort (vet)bolletjes, om de curcumine heen. Hierdoor zou de curcumine niet snel afbreken én beter worden opgenomen. De verpakking of website van voedingssupplementen vermeldt of de curcumine in het product is ‘ingepakt’.

ONENIGHEID

Niet alle onderzoekers zijn het erover eens of curcumine uiteindelijk in ons lijf echt wat kan betekenen. In hoeverre helpen de verpakkingsbolletjes en kan curcumine echt iets in je lijf voor elkaar boksen? Er wordt veel onderzoek gedaan en er worden bewijzen verzameld die stellen dat het wél effect heeft.

GEZONDHEID BEVORDEREND

Of curcumine een echt medicijn tegen aandoeningen wordt en echt ziektes kan voorkomen of genezen, is dus nog discutabel. Maar wetenschappers zijn het er wel over eens dat curcumine-voedingssuplementen gezonde elementen bevatten en daardoor de gezondheid bevorderen op verschillende gebieden. Daarbij laten ze in het midden hoe sterk de gezondheid bevorderd wordt. Je kunt zelf voedingssupplementen kopen en die kunnen als volgt helpen:

Het is een antioxidant, dus het helpt om cellen te beschermen tegen oxidatie, daardoor kan het helpen om het verouderingsproces tegen te gaan
Het kan ondersteunend zijn voor je gewrichten vanwege het ontstekingsremmende effect van curcumine. Ontstekingen liggen ten grondslag aan artritis
Het kan helpen om de spijsvertering prettiger te laten verlopen
Het kan de hartfunctie en de bloedcirculatie ondersteunen – dan moet je wel zeker 3 gram per dag slikken, wat vrij veel is, want in een capsule zit vaak maar 250 of 500mg.
Het kan helpen om de huid gezond te houden bij 3 gram per dag
Het kan helpen om de gemoedstoestand goed te houden door 4 gram per dag te slikken

BIJWERKINGEN

Het is belangrijk om – zeker bij aandoeningen en medicijngebruik – met je arts te overleggen over het gebruiken van curcumine, want helaas zijn er bijwerkingen, zoals:

Hoge doseringen curcumine kunnen maagslijmvliesprikkeling geven, dus dan word je misselijk of krijg je diarree
Vaak wordt aan voedingssupplementen met curcumine ‘piperine’ toegevoegd: zwarte peperextract, om de curcumine beter te laten opnemen. Maar deze piperine kan invloed hebben op andere medicijnen die je slikt
Het middel tamoxifen, dat veel vrouwen met hormoongevoelige borstkanker innemen, kan minder goed werken wanneer je ook curcumine gebruikt

TOEKOMSTMUZIEK

Onderzoek op muizen toont aan dat (‘oraal gedoseerde, water-oplosbare) curcumine tumoren bij muizen tot de helft kan laten slinken in drie weken. Dit zegt nog niets over toepasbaarheid bij mensen, en onderzoekers willen dan ook allesbehalve valse hoop geven, maar het is wel een reden om verder onderzoek te doen naar de mogelijke effecten van curcumine. Het slikken van curcumine(supplementen) gaat hoogstwaarschijnlijk niet helpen tegen kanker. Áls het al gaat werken, dan zal dat intraveneus moeten gebeuren, maar ook dat is echt nog toekomstmuziek.

GEWOON LEKKER

Verder is het natuurlijk gewoon lekker en gezond om kurkuma te eten, maar verwacht dus niet dat een schijfje verse kurkuma in je thee, of af en toe een curryschotel, je van allerlei aandoeningen afhelpt.

Wil je zeker weten dat je niks mist van BLOW? Abonneer je op de gratis nieuwsbrief.

Bronnen:
Michal Heger, onderzoeker bij de Universiteit van Utrecht, Farmaceutische Wetenschappen, hoogleraar Photonanomedicine aan de Jiaxing University Medical College in China, en mede-oprichter van Nurish.Me (curcumine producten)

Inge Hendriks, voedingskundige, diëtist met als aandachtsgebied vrouwen in de overgang en productmanager van voedingssupplementen-leverancier Flinndal

https://www.medischcontact.nl/nieuws/laatste-nieuws/artikel/-kurkuma-verlaagt-mogelijk-effectiviteit-tamoxifen-.htm
https://www.medischcontact.nl/nieuws/laatste-nieuws/artikel/curcumine-kan-geen-geneesmiddel-zijn.htm
https://www.ad.nl/gezond/onderzoekers-erasmus-mc-pas-op-met-kurkuma~aa795b9a/
https://zorgnu.avrotros.nl/uitzendingen/uitzending/item/kurkuma/