Wat zijn AGE’s en waarom worden we er sneller oud van?
In mijn zoektocht naar hoe ik gezond oud kan worden, kom ik telkens het begrip AGE’s tegen. Kort door de bocht zijn AGE’s schadelijke stoffen die in het lichaam ontstaan wanneer eiwitten zich binden aan suikers. Denk -om een indruk te krijgen- aan het bovenste laagje van een crème brûlée. De vorming van AGE’s (Advanced Glycation Endproducts) is een natuurlijk proces en komt in ieder lichaam voor. Zonder ook maar enig idee te hebben wat AGE’s nou precies doen, meed ik alle artikelen en boeken over het onderwerp. AGE’s worden namelijk in verband gebracht met veel ouderdomsziekten en kwalen, zoals dementie, hart en vaatziekten, rimpels, stijve gewrichten en ga zo maar door. Straks zit ik vol met die AGE’s, dan ben ik mooi de sjaak. Maar met die ontwijking schiet ik natuurlijk niks op. En wie weet valt het allemaal mee. Het wordt hoog tijd dat ik er meer over te weten kom.
Al snel kom ik erachter waarom er zo veel commotie is over het onderwerp. AGE’s komen ook in grote hoeveelheden in onze voeding voor. De Amerikaanse hoogleraar Helen Vlassara ontdekte zo’n vijf jaar geleden dat deze AGE’s dezelfde schade aanrichten als de AGE’s die we zelf maken. AGE’s in voeding ontstaan voornamelijk bij karamellisatieprocessen. Een bruine korst op het brood of het bruinkleuren van vlees bij bakken, frituren, barbecueën, grillen en roosteren. Denk aan chips, gebakken spek en pindakaas. Door studie met muizen bleek dat de groep muizen die een AGEarm dieet kreeg gemiddeld langer in leven bleef dan de groep muizen met een normaal dieet. Het ene na het andere krantenartikel verscheen. De boodschap was duidelijk: we moeten erg uitkijken met wat we eten. Eerst is suiker heel erg slecht en nu krijgen we dit weer.
Moeten we ons zorgen maken? Ik besluit te bellen met hoogleraar Experimentele Interne Geneeskunde, Casper Schalkwijk, die al jaren onderzoek doet naar de schadelijke effecten van AGE’s. Hij helpt me grotendeels van mijn zorgen af.
Schalkwijk: ‘Over de AGE’s die ons lichaam zelf maken kan ik kort zijn. Hoe ouder we worden hoe meer AGE’s we in ons lichaam hebben. Werken je nieren niet goed of heb je diabetes dan worden er meer AGE’s in het lichaam gevormd. Dat AGE’s zorgen voor ouderdomskwalen is een feit maar het goede nieuws is dat we de AGE’s ook kunnen terugbrengen door beweging en minder eten. Of de AGE’s uit voeding nu dezelfde schade kunnen aanrichten is nog maar de vraag. Ik heb Helen Vlassara hoog zitten maar er is veel aan te merken op haar onderzoeken. Zo heeft ze voornamelijk met muizen gewerkt en met mensen alleen in kleine aantallen. We beginnen nu in Nederland een grootschalig, breed gedragen onderzoek om te kijken welke rol AGE’s uit voeding hebben op ons verouderingsproces. Het zal nog enige tijd duren voor we zeker weten of AGE’s uit voeding schadelijk zijn.’
Maar als age’s uit voeding nu echt schadelijk blijken te zijn?
Schalkwijk: ‘Van het eten van een pot pindakaas ga je echt niet dood, maar het zou dan wel degelijk verstandig zijn om op te letten wat je eet en kijkt hoe voedingsproducten zijn bereid. Het zou ook betekenen dat de hele voedingsindustrie in beweging zal moeten komen.’
Ik hoop dat de uitslag mee zal vallen. Ondertussen ga ik er, zonder spastisch te doen, toch een beetje op letten. Het makkelijke is, dat de producten die bol staan van AGE’s toch al niet als supergezond bekend stonden, zoals gebakken spek, een Big Mac, chips en boter. Dat scheelt weer een stuk.
AGE’s per dag.
Het aantal AGE’s, Advanced Glycation Endproducts, in ons voedsel kan worden uitgedrukt in kilo-eenheden (kE). Volgens de Amerikaanse hoogleraar Helen Vlassara, is een hoeveelheid AGE’s in ons voedsel van rond de 8000kE per dag veilig.
Voorbeelden per 100 gram:
22.000 gebakken spek
11.000 roomkaas
8.000 pindakaas
5.000 spareribs
Meer lezen: Helen Vlassara, Het anti age dieet.
Dit kun je zelf doen
- Wees voorzichtig met vet. Zodra vet wordt bewerkt of verhit ontstaan er veel AGE’s. Dit gaat nog sneller als er eiwitten in de buurt zijn. Denk aan pizza, cake en rood vlees.
- Vermijd hoge temperaturen (frituren vormt nog meer AGE’s dan bakken) en bak niet te langzaam.
- Gebruik vocht: stoven, stomen en pocheren is beter dan grillen, roosteren of bakken.
- Marineer vlees in zure verbindingen als wijn, azijn of citroensap. Zuur remt de vorming van AGE’s.
(dit artikel van mij is eerder gepubliceerd in het tijdschrift Nouveau)
Wil je zeker weten dat je niks mist van BLOW? Abonneer je dan op de nieuwsbrief.
Volg BLOW nu ook op Instagram.