Youthquake. Verlangen naar eeuwige jeugd

Een minirok met top en blote buik (denk: hotter than my daughter) gaat misschien wat ver, maar een vormeloze degelijke bloemenjurk met een dikke huidkleurige panty eronder, zoals onze overgrootmoeders droegen, is misschien nog wel erger. Ook al omarmen we als vijftigplussers steeds meer onze eigen leeftijd, we horen nog steeds graag dat we er jonger uitzien. Niet zo vreemd als je bedenkt dat de wens om er jong uit te zien al sinds de vroegste beschavingen bestaat. En die wens is in de loop der eeuwen alleen nog maar meer aangemoedigd door de beeldcultuur waarin de jeugd wordt gesymboliseerd als aantrekkelijk, modern en creatief. In het straatbeeld, reclames en (social) media wordt het verlangen om eeuwig jong te blijven breed uitgedragen.

Welke rol kleding speelt in die zoektocht naar de eeuwige jeugd, laat Kunsthal Rotterdam zien met de geweldige multimediale tentoonstelling Youthquake. Aan de hand van mode, fotografie en video kun je goed zien hoe youth sells.

Dat ‘jeugdige mode’ eigenlijk nog niet zo lang bestaat komt duidelijk naar voren in de tentoonstelling. Minirokken, hotpants, broeken; het is allemaal te danken aan de naoorlogse babyboom. Dààrvoor kleedden jongeren zich bijna hetzelfde als hun ouders. Kijk maar eens naar familiefoto’s uit de jaren veertig en vijftig waarop tantes van 18 er net zo uitzagen als hun moeders en oma’s met nylons, lange rokken in onbestemde kleuren en een tuttig hakje. De jongens in colbert, lurkend aan hun eerste pijpje. Met de geboortegolf na de tweede wereldoorlog ontstond er een nieuwe jeugd; een jeugd die veel vrijgevochtener was. Ze ontketende een revolutie in de popmuziek en zette de mode-industrie op z’n kop. Het waren niet meer de Parijse modehuizen die dicteerden hoe je er als jonge vrouw uit moest zien maar het straatbeeld. Vooral in de swinging sixties. Diana Vreeland, de vroegere hoofdredacteur van Vogue noemde de beweging een ware youthquake, een combinatie van ‘jeugd’ en ‘aardschok’.

My Dear Joyce, foto Harmen Meinsma

In het hedendaagse modebeeld zien we jongeren in ‘grannylook’ met grijs geverfde haren en stevige loafers en tegelijkertijd zien we vrouwen van middelbare leeftijd met joggingpants, leren jacks en sneakers. De grenzen van wat jeugdig en ouwelijk staat, zijn duidelijk aan het vervagen. Het lijkt erop dat de het tij begint te keren en er een grote groep ageless vrouwen ontstaat die niet meer zo makkelijk te categoriseren zijn.

Youthquake laat het voorbeeld zien van de vrouw die nooit haar outfit heeft aangepast aan haar leeftijd: Iris Apfel. In augustus wordt ze 100; ‘I would like to be remembered as the world’s oldest living teenager.’

‘Youthquake’ gaat over volwassen kinderen en jeugdige senioren. De mythische fontein van de eeuwige jeugd vormt het hart  van de tentoonstelling. In een wervelende audiovisuele show volgen historische mini-me’s, runways met tienermodellen en seniore paradijsvogels elkaar op. Daaromheen is in verschillende thema’s te zien hoe mode, marketing en (sociale) media de afgelopen eeuw in de ban zijn geraakt van jonge mensen.

Gaat dat zien!

t/m 22 augustus 2021

Wil je zeker weten dat je niks mist van BLOW? Abonneer je dan op de gratis nieuwsbrief