De grote gezondheidseffecten van een paar dagen heel weinig eten
Vasten, het wordt steeds populairder. We kennen allemaal wel iemand die het bekende intermittent fasting dieet volgt. De een houdt zich aan het 16:8 principe waarbij je 16 uur per dag niet eet en 8 uur wel en de ander doet de ‘2 om 5′-variant waarbij 2 dagen van de week wordt gevast en 5 dagen niet. Voor sommige mensen is het doel om af te vallen maar het vasten staat vooral bekend om de positieve effecten op de gezondheid. Onderzoeken laten zien dat intermittent fasting op korte termijn een gunstig effect heeft op ontstekingswaarden, cholesterolgehalte en bloedsuikerwaarden. Mensen voelen zich ook fitter. Over het langer termijn effect is nog niet veel bekend -zet maar eens een grote groep mensen op levenslang vasten dieet- maar studies met muizen laten zien dat muizen die op een vasten-dieet worden gezet duidelijk gezonder worden en zo’n 20 % langer leven. Het vermoeden bestaat dat dit ook voor mensen opgaat.
Een vorm van vasten waar je niet zoveel over hoort is het fasting mimicking diet. Ofwel het vasten-nabootsende dieet waar bij je een paar keer per jaar een dag of vier, vijf heel weinig eet. Persoonlijk lijkt mij dat beter te doen. Maar zijn de gezondheidseffecten dan ook zo groot en hoe werkt het precies? Ik vraag het aan onderzoeker en diëtist Wendy Walrabenstein die een variant op het vasten-nabootsende dieet heeft ontwikkeld.
Allereerst waar komt deze vorm van vasten vandaan en waarom wordt het zo genoemd? Wendy: ‘Het concept is afkomstig van verouderingsprofessor Valter Longo. Hij hield zich al jaren bezig met onderzoeken naar calorierestrictie, die allemaal lieten zien dat wanneer je 20% tot 40% minder eet dan dat eigenlijk bij je past, je aanzienlijk gezonder en ouder wordt. Maar omdat dit voor de meeste mensen bijna niet te doen is bedacht hij het Langlevendieet waarbij je een overwegend plantaardig, mediterraan voedingspatroon volgt en een paar keer per jaar een paar dagen zo weinig eet dat het effect overeenkomt met vasten. Daarom wordt het ook het ‘vasten-nabootsende dieet’ genoemd.’
Maar is zo’n week heel weinig eten net zo gezond als de intermittent fasting vormen die we allemaal kennen?
‘Intermittent fasting is gericht op de verbetering van gewicht, bloeddruk, cholesterolgehalte of bloedsuikerwaarden. Dat draagt ook bij aan gezond ouder worden, maar de echte verouderingsremmende effecten van vasten treden pas op wanneer je minimaal 24 uur niet eet. Een paar dagen achter elkaar vasten activeert processen die te maken hebben met het verlengen van de levensduur, of het langer gezond blijven, beter. En je hoeft het echt niet vaker dan één tot vier keer per jaar te doen.’
Hoe werkt het dan precies?
‘Als we een paar dagen geen of nauwelijks brandstof binnenkrijgen, schakelt het lichaam over van groei en vermenigvuldiging naar reparatie en bescherming. De cellen gaan afval als brandstof gebruiken omdat er eenvoudig niks anders is. De cellen eten als ware hun eigen afval op. Dit proces wordt autofagie genoemd. Het is het zelfreinigend systeem van het lichaam, waarbij een cel alle kapotte, oude cel-onderdelen wegneemt. Heel goed, want het zijn die kapotte en beschadigde onderdelen die zorgen voor ziekten en veroudering. Dit effect treedt meestal niet op op bij intermittent fasting.’
Ideaal voor mensen zoals ik, die liever niet altijd een dagdeel of dag willen vasten. Maar is één tot vier keer per jaar dan wel voldoende?
‘Ja, je moet natuurlijk niet je de rest van het jaar volstoppen met allemaal ongezonde dingen, -een ongezonde leefstijl kan niet goed gemaakt worden met 5 dagen vasten- maar verder is een tijdelijke switch juist heel goed. Je zet de cellen even onder stress, een soort stress die juist gezond is. Zie het als een ijskoude douche. Zelf vast ik maar één keer per jaar. Het fasting mimicking diet is overigens niet voor iedereen geschikt. Zo is het niet aan te raden voor mensen die ziek zijn of medicijnen slikken, mensen die een lage BMI hebben of heel oude mensen en uiteraard ook niet voor zwangere vrouwen. Neem bij twijfel vooral contact op met een diëtist of met je huisarts.’
Hoe ziet het fasting mimicking diet eruit?
‘De bedoeling is dat je vijf dagen heel weinig eet, vooral heel weinig koolhydraten, vrijwel geen eiwitten en een klein beetje vet. Gemiddeld eet je zo’n 600 tot 1100 kcal per dag. Valter Longo heeft het fasting mimicking diet vertaald in een praktisch kant-en-klaar product: Prolon. In de box zitten alle voedingsstoffen die je voor 5 dagen nodig hebt. Zo’n box kost al gauw 200 euro, maar de opbrengst wordt wel in nieuwe onderzoeken gestopt. Ik heb de principes van dit dieet vertaald naar een weekmenu voor 7 dagen. Hierin zijn ook een opbouw- en afbouwdag opgenomen.
Eet je jong
Een dag uit het vasten- weekmenu van Wendy Walrabenstein
Ontbijt: 35 gram paranoten
Lunch: 1 zoete aardappel met 100 gram spinazie, 1 ui, olijfolie en 100 gram gemengde paddenstoelen
Diner: zelfgemaakte groentesoep van gepureerde groenten en bouillon
Snack: 6 kerstomaten, 20 gram olijven.
Het hele weekmenu en de recepten zijn te vinden in het nieuwe boek van Wendy Walrabenstein: Food Body Mind
Dit artikel van mij heb ik eerder geschreven voor het tijdschrift NOUVEAU
Wil je zeker weten dat je niks mist van BLOW? Abonneer je dan op de gratis nieuwsbrief
Plaats een Reactie
Meepraten?Draag gerust bij!