gezonde mond

Zo belangrijk is een gezonde mond voor de rest van het lichaam

‘Alles gaat hangen, behalve je tandvlees’: wie kent die uitdrukking niet over ouder worden? We brengen hem meestal grappend en grollend, maar ondertussen is het wel de pijnlijke waarheid. Tijd om het eens over ons gebit en tandvlees te hebben. Er verandert nogal wat in onze mond als we ouder worden. De tanden verkleuren, het tandvlees trekt zich terug en soms maken we minder speeksel aan, zeker bij gebruik van verschillende medicijnen, waardoor tandbederf eerder optreedt. Daarbij komen nog de effecten van de menopauze: het tandvlees wordt aangetast en er kan botontkalking optreden, ook in je kaakbot. En dan zijn we er nóg niet… Als we ouder worden, zakt onze bovenlip waardoor je steeds minder boventanden ziet (Donald Trump is er een goed voorbeeld van, die lijkt alleen nog maar een ondergebit te hebben). Gelukkig is er tegenwoordig van alles mogelijk om je gebit er een beetje jong uit te laten zien. Bleken, facings, beugels, lip opspuiten; een cosmetisch tandarts tovert zo een jong gebit tevoorschijn. Esthetisch gezien is er dus eigenlijk niet zoveel aan de hand. Wat we echter serieuzer moeten nemen, is de invloed die mondverzorging heeft op de rest van ons lichaam.

Dwalende bacterie

Als je je gebit niet goed verzorgt, kan dat verstrekkende gevolgen hebben voor je algemene gezondheid. Het is Prof. dr. Frank Abbas die me daarop wijst. Hij is hoogleraar parodontologie aan het UMCG. ‘De grote boosdoener is parodontitis,’ legt hij uit. ‘Het is een chronische ontsteking aan de binnenkant van het tandvlees waardoor de pockets – de smalle ruimte tussen tandvlees en tanden en kiezen – steeds dieper worden. Er zitten agressieve bacteriën die, telkens als je je tanden of kiezen op elkaar zet, in de bloedbaan terecht komen. Die bacteriën kunnen vervolgens op andere plekken in het lichaam een ontsteking geven. De bacterie kan zich bijvoorbeeld nestelen in het verkalkte gedeelte van de aderen en zo leiden tot het springen van het vat.’
Ik besef dat dat ernstig is, maar ik heb geen parodontitis en met mij denk ik heel veel mensen niet. Dan hoef ik toch niet bang te zijn?
Prof. dr. Abbas: ‘Dat dacht je misschien, maar wist je dat tachtig procent van de bevolking er in meer of mindere mate mee te maken heeft en tien procent zelfs in een ernstige vorm? Dat is het ’m juist, mensen hebben het vaak niet in de gaten, omdat ze er in het begin niks van merken. Pas als tanden los gaan zitten of gaan schuiven en het kaakbot wordt aangetast, wordt het ze pas echt duidelijk. Maar dan ben je meestal al te laat. Daarom is het van groot belang om je gebit goed te laten onderzoeken door een tandarts of mondhygiënist. Een chronische ontsteking heeft een enorm effect op je lichaam. De bacteriën werken niet alleen hart- en vaatziekten in de hand – mensen met parodontitis hebben slechtere vaten – ze kunnen ook een longontsteking veroorzaken als je daar gevoelig voor bent. Ook kan de lever gestimuleerd worden om ontstekingsstoffen te produceren, die elders in het lichaam een negatief effect kunnen hebben en aan medische aandoeningen bijdragen. De bacteriën kunnen zich ook verspreiden via het speeksel. Ik heb zelfs oogontstekingen gezien die ontstaan waren door de parodontitisbacterie. Vooral lenzendragers die hun lenzen even in de mond houden, kunnen er mee te maken krijgen.’

Poetsles

Help, dat klinkt allemaal heel eng. Wat kan ik doen om die bacteriën onder controle te houden?
Prof. Dr. Abbas: ‘Parodontitis is een behandelbare ziekte, gelukkig. Door het gebit goed te laten schoonmaken, de pockets te reinigen en een goede  mondverzorging aan te leren, kun je parodontitis wegnemen. Mensen denken al gauw dat ze hun mond goed verzorgen, maar goed poetsen moet je leren, dat kun je niet zomaar. Alleen een mooie, elektrische tandenborstel hebben is niet voldoende. Wil je een beetje fit en gezond ouder worden, ren dan naar de mondhygiënist en vraag om een goede instructie.’

Hm, ik ga al braaf twee keer per jaar naar de mondhygiënist en tandarts, maar wat poetsen betreft kan ik nog wel een lesje
gebruiken.

Gezond tandvlees krijg je zo

■ De meeste problemen ontstaan tussen tanden en kiezen, daarom zijn tandenstokers, flossdraad en ragers zo belangrijk. Voor grote ruimtes gebruik je ragers, voor nauwere ruimtes floss en/of stokers.
■ Hou altijd een vaste volgorde aan met poetsen en kijk in de spiegel, zodat je ziet wat je doet.
■ Voldoende vitamine C en D nemen is van belang voor gezond tandvlees.
■ Dat tandvlees zich verder terugtrekt naarmate je ouder wordt, heeft niet te maken met het verouderingsproces
zelf, maar met een verkeerde poetstechniek. Niet op je tandvlees poetsen, maar ertegenaan.

Dit artikel van mij heeft eerder in Nouveau gestaan

Wil je zeker weten dat je niks mist van BLOW? Abonneer je dan op de gratis nieuwsbrief.