Elke keer als je met je handen in de aarde wroet, adem je gezonde microben in

Tuinieren; je kunt het gerust een sport noemen. Het is goed voor lichaam en geest. Zelfs je immuunsysteem heeft er baat bij. Bewegingswetenschapper Hans Savelberg, hoogleraar academisch onderwijs in beweging legt uit waaróm werken in de tuin zo ontzettend goed is voor je gezondheid.

Wat maakt tuinieren nou zo gezond?
“Elke vorm van beweging is goed voor je hart en vaten, je spieren, pezen en botten en je brein.  Het unieke van tuinieren is dat het niet voelt als sporten. Mensen doen het omdat ze het leuk vinden of omdat het nodig is. Daarnaast train je met tuinieren alle grote spiergroepen en gewrichten. Je schoffelt, je maait, je plant en je snoeit, het zijn allemaal verschillende activiteiten waardoor je al snel je hele lichaam traint.”

Hoe lang moet je per week in de tuin werken om gezond bezig te zijn?
“De gezondheidsraad heeft een beweegrichtlijn opgesteld waarin staat hoeveel je moet bewegen om gezond te blijven. Voor volwassenen is dat 150 minuten per week gecombineerd met 2x per week spier- en botversterkende activiteiten. Wie 5 keer per week een half uurtje in de tuin werkt, voldoet daar aan. Als je daarnaast op de fiets je boodschappen doet of wandelt met de hond, ben je helemaal goed bezig. Om voldoende te bewegen is de sportschool echt niet nodig. Het gaat erom dat je zo weinig mogelijk zit. Dus schoffel zo nu en dan een beetje; goed voor de tuin, goed voor jezelf.”

Tuinieren kan nogal wat van je lichaam vragen, hoe voorkom je dat je zelf geen spit krijgt van het spitten?
“Bij tuinieren worden spieren, botten en gewrichten belast op een manier die ze soms langere tijd niet meer gewend zijn. Je kunt een kruiwagen in een keer helemaal vol laden of een paar keer op en neer met een emmertje lopen. Doseer de werkzaamheden. Een lange tijd op je knieën onkruid wieden kan pijn gaan doen. Wissel werkzaamheden daarom af. Buig nooit voorover als je iets wil plukken of van de grond wil pakken. Zak altijd door je knieën en zorg ervoor dat, als je iets optilt, je je buik-, rug- en bilspieren goed aanspant. “

3 x tuinieren en wetenschap

• Uit onderzoek blijkt dat het type tuin van invloed is op de gezondheidseffecten. Een moestuin kan bijvoorbeeld extra gezondheidsvoordelen opleveren. Een studie van Alterra Wageningen en Nivel laat zien dat ouderen met een volkstuin gezonder zijn dan hun buren zonder volkstuin.
• Omgevingspsycholoog Agnes van den Berg van de Rijksuniversiteit Groningen doet al jaren onderzoek naar de invloed van tuinieren op onze psyche. Zij toonde aan dat tuinieren het stresshormoon cortisol in het bloed vermindert.
• Een wetenschappelijke studie, uitgevoerd door de Britse universiteiten van Westminster en Essex, bewijst dat slechts 30 minuten per week doorbrengen in je tuin al een positief effect heeft op je mentale gezondheid.

Wroet je gelukkig

Wieden, zaaien, planten; elke keer als je met je handen in de aarde wroet adem je microben in. De bacterie Mycobacterium vaccae die zich in de aarde bevindt, stimuleert het immuunsysteem en zet de hersenen aan tot de productie van meer serotine. Vandaar dat in de tuin bezig zijn een gelukkig gevoel kan geven.

‘Mensen die tuinieren blijken gezonder te zijn, herstellen sneller van ziekte, hebben minder last van stress en voelen zich gelukkiger. Je schoffelt namelijk niet alleen je tuin, ook je geest.’
Sue Stuart- Smith Psychiater in het Engelse Hertfordshire die de tuin als anti-stress middel gebruikt.

Dit artikel schreef ik eerder voor het tijdschrift RADAR+

Wil je zeker weten dat je niks mist van BLOW? Abonneer je op de gratis nieuwsbrief.