Vitamine B12: bijslikken of niet?

Onlangs lag vitamine B12 onder vuur. Volgens wetenschappers van het UMCG in Groningen zou een overschot aan deze vitamine schadelijk zijn en zelfs een grotere kans op vroegtijdige sterfte veroorzaken. Paniek alom natuurlijk. Het statement is inmiddels ingetrokken, want óf B12 daadwerkelijk de grote boosdoener is moet verder worden onderzocht. Maar hoe zit het dan? Wanneer moet je bijslikken en wanneer niet? En wanneer is het teveel?

tekst: Jessica van Zanten

Bijzondere vitamine

Eerst maar een bijlesje. Vitamine B12 is een wateroplosbare vitamine en is nodig voor de aanmaak van rode bloedcellen die weer nodig zijn om zuurstof in je bloed te vervoeren. Daarnaast zorgt het voor een goede werking van ons zenuwstelsel. Vitamine B12 komt voornamelijk voor in dierlijke producten als melk, vlees, vis en eieren. Ben je veganist en eet je dus geen dierlijke producten, dan moet je sowieso bijslikken. Volgens de Gezondheidsraad hebben volwassenen dagelijks een hoeveelheid van 2,8 microgram vitamine B12 nodig. Van de B12 die je binnenkrijgt via bijvoorbeeld 100 gram zalm (4,0 microgram B12) of 1 glas halfvolle melk (0,7 microgram) neemt je lichaam ongeveer de helft op. B12 is enige in water oplosbare vitamine die ons lichaam opslaat als reservevoorraad.

Vage klachten

Gemiddeld blijft deze B12-voorraad zo’n twee tot vijf jaar aanwezig in ons lichaam, waardoor je niet snel een tekort zal hebben, maar de voorraad moet wel aangevuld worden. Doe je dat niet dan kun je lijst aan ‘vage’ klachten krijgen. Denk aan: tintelingen in handen en voeten, duizeligheid, vermoeidheid en oorsuizen. Maar ook: geheugenproblemen, moeilijk op woorden kunnen komen, tandvleesontsteking, droge ogen en aften in de mond. Een arts zal daarom misschien niet direct aan een B12-tekort denken. Vermoed je zelf van wel, vraag dan een test aan bij je huisarts. Want ook als je vlees eet, kun je een tekort opbouwen, zeker als je de vijftig gepasseerd bent

Vijftig en B12

Het kan namelijk zijn dat je een opnameprobleem van B12 hebt, door maag-darm infecties en aandoeningen waarbij de productie van maagzuur is verminderd. Ook maagzuurremmers remmen de opname van B12 af. Uit onderzoek blijkt dat ongeveer 20 tot 50 procent van de mensen boven de vijftig minder vitamine B12 opnemen; dat heeft er vooral mee te maken dat de productie van maagzuur verminderd na je vijftigste. Een regelmatige check van je B12-waarde is dan ook geen gek idee, zeker als je bovenstaande vage klachten ervaart. Bij een tekort door een opnameprobleem zal de huisarts je waarschijnlijk een injectie met een hoge dosis B-12 geven, maar supplementen zijn ook mogelijk.

Zelf dokteren

Ten slot: tenzij je vegan eet, raadt de Gezondheidsraad niet aan zomaar B12-supplementen bij te slikken. Doe dit alleen op advies van een huisarts. Maar een overschot aan vitamine B12 heeft, voor zover nu bekend is, geen nadelige effecten.

Wil je zeker weten dat je niks mist van BLOW? Abonneer je dan op de nieuwsbrief.