Hormoonsuppletie: We hoeven ons dus géén zorgen te maken
“Risico op borstkanker door hormoonsuppletie twee keer zo groot als gedacht” stond er boven een groot artikel in The Guardian afgelopen donderdag. Ik was niet alleen geshockeerd maar ook verbaasd. Hoe kon dit nu weer? Gelukkig blijkt het toch heel anders in elkaar te steken en kunnen we weer opgelucht ademhalen.
Synthetische hormonen
Het onderzoek dat in The Guardian werd aangehaald kwam uit het medische tijdschrift The Lancet. Een gerenommeerd tijdschrift waarvan je toch mag aannemen dat die juiste conclusies trekt. ‘Van de vrouwen die hormoonsuppletie gebruiken loopt 1 op de 50 kans om borstkanker te krijgen,’ wordt er in het artikel beweerd. Veel meer dan werd verondersteld. En dat is inderdaad verontrustend nieuws. Maar na enige research en telefoontjes met deskundigen kom ik erachter dat er nogal wat schort aan het verhaal en dat het al helemaal niet opgaat voor ons Nederlanders.
Voor alle duidelijkheid: het onderzoek gaat over het gebruik van synthetische hormonen, niet over het gebruik van lichaamseigen hormonen.
Oude cijfers en onjuiste conclusies
Zowel de International Menopause Society als de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie laten weten dat ze zich niet te scharen achter de conclusies.
Gynaecoloog Dorenda van Dijken namens de NVOG: “Er is opnieuw naar oude cijfers gekeken. Daarnaast is het geen goed opgezette studie; er worden constateringen gedaan maar er kan geen oorzakelijk verband tussen die constateringen worden aangetoond. De conclusie heeft daardoor geen wetenschappelijke bewijskracht. Daarbij gaat het over producten die nu niet meer worden voorgeschreven (en sowieso niet in Nederland werden gebruikt) en over langduriger therapie, veel langer dan wij in Nederland toepassen. Kortom: de berichtgeving heeft geen betrekking op de situatie in Nederland.
“Bovendien,” voegt van Dijken eraan toe: “De Menopause Societies benadrukken nog dat voor vrouwen onder de 45 jaar (en zeker onder de 40 jaar) het risico op borstkanker sowieso al veel lager is dan bij oudere vrouwen. Vrouwen die geen gebruik maken van hormoontherapie hebben daarentegen een hoger risico op hart- en vaatziekten, osteoporose en dementie. Hun levensverwachting zou dus aanzienlijk verlengd worden mét hormoontherapie.”
Hoe kan The Lancet zo’n bericht plaatsen?
” Daar verbazen wij ons deels ook over. Op zich is de inhoud van het artikel niet zo verkeerd. Het gaat om de krantenkoppen en hoe het in de media wordt gebracht. Dat gebeurde eerder in 2002. Als je het artikel leest dan weet je dat het om oude onderzoeken en medicatie gaat. Belangrijkste wat de studie wel op een juiste wijze aantoont: overgewicht geeft een hoger risico op borstkanker. Dat wisten we ook al, maar de waarschuwing is goed.”
Hoe groot is de kans dan wèl?
“Een verhoogd risico op borstkanker heeft meerdere oorzaken. Onder andere overgewicht (BMI) maar ook alcoholgebruik en familiaire belasting. Borstkanker zit met name in de genen. Daarnaast is het leeftijdsafhankelijk: vanaf het 50 jaar is dat 12 %. Langer dan 10 jaar de pil slikken na je 40e geeft een hoger risico op borstkanker dan hormoonsuppletie. Qua hormoontherapie is het risico afhankelijk van het type progesteron en duur gebruik. Dus voor een gezonde vrouw in de overgang is het extra risico op borstkanker bij de juiste producten en binnen de 5 jaar nihil. Daarna kan het per jaar minimaal toenemen (minder dan 1 %) Je moet het ook afwegen tegen kwaliteit van leven en de voordelen van hormoontherapie op stemming (depressie) etc. Waar iedereen zich veel drukker om zou moeten maken is om het risico op hart-en vaatziekten. Want daar overlijden nog steeds meer vrouwen aan dan aan borstkanker. Daarom is het dus belangrijk dat er een individueel advies komt door iemand die de juiste kennis heeft.”
Kijk voor meer informatie over dit onderwerp op: NVOG.nl en De gynaecoloog
Wil je zeker weten dat je niks mist van BLOW? Abonneer je dan op de nieuwsbrief.
